Калі я патэлефанавала гераіні матэрыяла каб дамовіцца аб сустрэчы, то не чакала пачуць такі малады і бадзёры голас. У адказ на маё здзіўленне пажылая жанчына шчыра засмяялася і сказала, што не я адна такая. Перспектыва пагутарыць з жанчынай у гадах, пры гэтым захаваўшай аптымізм і душэўную маладосць – гэта заўсёды цікава!
…Яшчэ толькі трапіўшы на парог дома Ядвігі Вікенцьеўны, я зразумела – прафесія повара (а менавіта гэтай справе яна прысвяціла ўсё жыццё) не прадугледжвае заслужанага адпачынку. Справа ў тым, што ў хаце стаяў такі смачны пах свежапрыгатаванай ежы, які бывае толькі ў вельмі добрых гаспадынь, што з самай раніцы клапоцяцца, чым бы такім смачненькім накарміць сваю сям’ю. А калі ты былы повар, дык табе, як кажуць, і карты ў рукі! Тым больш, я ведаю, што ў яе доме заўсёды хапае гасцей. Па-першае, яна дапамагае расціць 12-гадовага ўнука, якога штодзень імкнецца накарміць сытна і карысна! Па-другое, дзякуючы адкрытай душы і добразычлівай натуры, у доме Ядвігі Вікенцьеўны заўсёды дзверы адкрыты для сябровак і прыяцелек. Апошніх яна таксама не толькі ўважліва выслухае, але і запросіць да стала на кубак гарбаты, блінчыкі з разыначкамі і тварагом!
– Адкуль столькі станоўчай энергіі і добрага настрою,– пытаюся я ў сваёй суразмоўніцы? На што яна адгукаецца шчырай, але некалькі сумнай усмешкай.
– А давайце, мы паглядзім альбом з фотаздымкамі! – прапануе Ядвіга Вікенцьеўна.
І сеўшы найбольш зручна, мы пачынаем гартаць акуратны альбомчык, напоўнены рознымі, калі яркімі, смешнымі, а часам не вельмі радаснымі для маёй суразмоўніцы ўспамінамі.
– Вось мая мама. Яна нарадзіла і выхавала 6 дзяцей. Для таты яна была другой жонкай – ён ажаніўся з ёй пасля Першай сусветнай вайны і быў старэйшым за маму на 20 гадоў. Жылі мы на цяперашняй тэрыторыі Прыбалтыкі – ёсць такая станцыя – Індра. У мяне было 5 братоў, я нарадзілася другой і тата мяне назваў у памяць пра сваю першую каханку. Жылі мы вельмі сціпла. Па тых часах мелі зямельны надзел у 3 гектары, але гэта ў параўнанні з іншымі суседзямі было мала для такога вялікага сямейства. Мы са старэйшым братам часцяком служылі ў Даўгаўпілсе ў багатых людзей. Служылі за ежу, а яшчэ за сезон нам плацілі па пуду зерня ці якіх-небудзь круп. Я скончыла 7 класаў, гэта як сёння 9 адвучыцца, – пачала свой расказ жанчына.
У альбоме шмат фотаздымкаў з братамі, іх жонкамі, пляменнікамі, дзецьмі пляменнікаў Ядвігі Вікенцьеўны. Кожны фотаздымак яна з любоўю разглядае, на хвіліну замаўкае і зноў каментуе:
–Гэта мой малодшы брат з Варкуты з жонкай і дачкой. Ён памёр, нажаль, але з нявесткай і пляменніцай мы ў добрых зносінах. А гэта мае тры браты, якія жывуць у Літве, а гэта пляменнікі, жонкі іх. Усіх іх люблю. Пакуль ногі не балелі часта да іх наведвалася, а цяпер і віза дарагая, і здароўе падводзіць…
Ёсць тут і фота яе мужа, з якім пазнаёмілася ўжо Беларусі ў Боркавічах, дзе ён вучыўся на трактарыста, а яна працавала ў сталоўцы навучальнай установы. Усмешлівую і сімпатычную Ядзю Мікалай прывёз на Расоншчыну знаёміцца з бацькамі. Яна ім прыйшлася даспадобы – хутка згулялі вяселле, а працаваць зноў стала ў мясцовай сталовай. Пражылі разам больш за трыццаць гадоў, нарадзілі дваіх дзяцей, дачакаліся ўнукаў. У канцы 90-х муж памёр.
– Паглядзіце, а гэта я ўжо працую ў мясным цэху, вось мае сяброўкі па рабоце, – Ядвіга Вікенцьеўна паказвае мне фотаздымак, на якім яна весела ўсміхаецца, абняўшыся з дзвюмя маладымі жанчынамі.
Праца ёй на самой справе падабалася – у той час адных сярэдніх школ у раёне было аж 15 і ўсе трэба было забяспечыць мяснымі паўфабрыкатамі. Умовы працы былі складанымі, але гэта не палохала – добрую справу рабілі – хутка, зладжана, весела. Больш за 35 гадоў яна аддала працы ў грамадскім харчаванні. Як працаўнік была на добрым рахунку – часта атрымлівала граматы і падзякі ад кіраўніцтва. І па сённяшні дзень яе лепшыя сяброўкі – былыя работніцы.
– А гэта мая свякроў. Добрым была чалавекам, таксама мнагадзетная маці. У апошнія свае гады жыла ў нас з мужам, моцна хварэла, некалькі гадоў не ўставала з ложка. Так склалася, што і мая маці таксама ў нас дажывала свае дні. А мне на душы спакойна, што нашых галоўных з мужам людзей мы дагледзелі самі. Хаця былі моманты, калі вельмі цяжка прыходзілася, але справіліся, – разважае пажылая жанчына.
Шмат у альбоме фота дзяцей, унукаў. Дзве дарослыя ўнучкі – дочкі старэйшага сына – ужо маюць свае сем’і і з праўнукамі наведваюць бабулю. У свой час дзяўчынкі часта гасцілі ў бабы Ядзі – на канікулах, у час вучобы ў ВНУ іх маці. Для іх бабуля – гэта добрая сяброўка, якой можна даверыць любы сакрэт ці абмеркаваць нейкую жыццёвую праблему – Ядвіга Вікенцьеўна мудрая жанчына, параіць ад душы і з улікам жыццёвай праўды.
Малодшыя ўнукі таксама ў бабулі любяць бываць –тут іх чакае смачны стол і бабуліна ласка. “Іл’юшка дык так мяне абдымае, цалуе, што на душы становіцца цёпла і хораша. Канешне, урокі з ім я ўжо не зраблю – зрок не той, ды і школьныя веды мае ў мінулым стагоддзі набываліся, а вось нешта падказаць жыццёвае ці прылашчыць – гэта з радасцю!” – смяецца шчаслівая бабуля.
Яшчэ ў мінулым годзе пажылая жанчына актыўна займалася агародам, але апошнім часам здароўе не дазволіла. Таму на ўсіх падаконніках у хаце цвітуць кветкі – даніна любові да зямлі, ды і прыгожа, а значыць, настрой узнімае!
P.S. У 80-ты Дзень нараджэння ў доме Ядвігі Вікенцьеўны была вялікая колькасць гасцей – дзеці, унукі, сябры. Разам прыгатавалі прыгожы стол з рознымі прысмакамі, а стрэйшыя ўнучкі вялікі торт з горада прывезлі! Надарылі шмат падарункаў, але самае галоўнае, гучалі тут шчырыя словы ўдзячнасці – ад родных, сяброў, былых супрацоўнікаў па працы. Напэўна, гэта лепшая падзяка для пажылога чалавека – знак таго, што ты патрэбны і любімы…
