«Унукі прызнаюцца мне ў любві». Такое можа сказаць не кожная бабуля. А вось Зінаіда Ігнатаўна Волкава з Расон – бабуля чацвярых унукаў –з задавальненнем канстатуе, што старэйшая ўнучка і два ўнукі ўжо прызнаваліся ёй у пяшчотных пачуццях.
Думаю, што і чацвёртае прызнанне не за гарамі – вось толькі малодшы Дзяніска навучыцца гаварыць.
А як можа быць па-іншаму, калі да кожнага ўнука ў бабулі свой падыход, свае казкі, забавы? Хто, калі не яна, навучыць малых выразна чытаць, пакажа гульню свайго дзяцінства, дазволіць трошкі разбэсціцца і будзе цярпліва слухаць першыя няскладныя аповеды?
Дзяцей расцілі ў строгасціЗінаіда і Генадзь Волкавы вырасцілі дваіх дзяцей – дачку Аксану і сына Аляксея. У іх выхаванні прытрымліваліся строгасці і адказнасці. Для бацькоў было важна, каб сын і дачка выраслі добрымі людзьмі, атрымалі вышэйшую адукацыю, стварылі моцныя сем’і.
Усё так і атрымалася: і адукацыя, і сем’і, і вось дачакаліся Зінаіда Ігнатаўна і Генадзь Аляксеевіч унукаў! І куды падзелася тая строгасць, і куды згінулі прынцыпы выхавання? Напэўна, патанулі ў бязмежнай любові, перакрэсліліся замілаваннем пры поглядзе ў родныя вочкі…
Першая ўнучачка КацяКацярынка з’явілася ў сям’і Волкавых у трохгадовым узросце, калі сын Аляксей ажаніўся на сваёй любімай Таццяне. Зінаіда і Генадзь з інтарэсам прымерылі на сябе ролі бабулі і дзядулі, якія ім адразу спадабаліся. Шчыльнаму кантакту з дзяўчынкай паспрыяла яшчэ і тое, што Лёша і Таня накіраваліся ў Наваполацк жыць і працаваць.
А пакуль бацькі ўладкоўваліся, Кацюшка некаторы час жыла з бацькамі Аляксея, наведвала дзіцячы сад, а ў астатні час ні на хвіліну не адыходзіла ад бабулі Зіны.
“Кацярынка заўсёды была дзяўчынкай разумнай. З самага маленства любіла спяваць песні, а вершаў ведала столькі, што на кожную сітуацыю магла прачытаць адпаведны радок!” – смяецца Зінаіда Ігнатаўна.
Гэта цяпер дзяўчынцы ўжо хутка споўніцца 12 год, і яна прыязджае да бабулі толькі па святах, а былі часы, што Каця праводзіла ў бабулі ўсе канікулы. “Яна дзялілася са мной такімі сакрэтамі, якія нават бацькам не давярала.
Да прыкладу, я навучыла яе сябе абараняць. Быў перыяд, калі з дзіцячага сада мая малая прыходзіла са слязьмі. На маё пытанне “Што здарылася?”
Каця аднойчы сказала, што яе крыўдзіць хлопчык. Тады я ёй кажу: “Ты не плач, а дай здачы. Ён тады не будзе больш так рабіць!” А мая дзяўчынка мне і кажа: ”Я, бабулечка, ведаю, што такое здача – яе маме ў магазіне даюць!” Я засмяялася і растлумачыла ёй яшчэ адзін сэнс слова «здача».
Праз некаторы час Кацярынка падзякавала за навуку, абняла і ў каторы раз прызналася, як мяне любіць!” – смяецца шчаслівая бабуля.
Зінаіда Ігнатаўна вельмі ганарыцца поспехамі ўнучкі – дзяўчынка не толькі выдатніца, а яшчэ і мае шмат захапленняў. “У канцы навучальнага года наша Каця атрымоўвала па некалькі Падзячных лістоў за перамогі ў алімпіядах і конкурсах па розных прадметах. Прыемна, што яна вучыцца з задавальненнем,” – кажа бабуля.
Два любімых разбойнікі – Кірылка і ЖэнечкаДачка з зяцем, на еўрапейскі манер, спачатку атрымалі якасную адукацыю, потым набылі кватэру і машыну, павандравалі па свеце і толькі потым парадавалі бацькоў прыбаўленнем у сямействе.
Чатыры гады таму ў доме Волкавых быў сапраўдны радасны перапалох – Аксана нарадзіла двух хлопцаў і ў сярэдзіне кастрычніка накіроўвалася да бацькоў. Зінаіда Ігнатаўна хутка ўспамінала навуку вырошчвання груднічкоў і хвалявалася ўдвая больш, чым калі сама стала маці.
З таго часу перапалох ужо не праходзіць. То ўнукі, якія не вельмі любяць дзіцячы сад, захварэюць – бабуля ляціць на дапамогу ў Віцебск. То Кірылка з Жэнечкаю едуць у госці, тады дзед кажа знаёмым: “Вось віцебскіх разбойнікаў чакаем, павінны прыехаць парадкі свае навесці.” Бабуля ж у гэты час хавае каштоўныя рэчы ў антрэсолі, інакш ўсё будзе перабрана ці пойдзе ў гульню.
Асабліва любяць гарэзлівыя хлапчукі рухацца, скакаць, ездзіць на веласіпедах .Таму актыўная бабуля навучыла іх гульні свайго дзяцінства пад назвай “Продаж гаршкоў”. “Падсаджваю іх дваіх на спіну і вязу па кватэры. Шафе, люстэрку, сталу “прадаём” гаршкі. Яны весяляцца ад паездкі на спіне, смяюцца, і мне весела!” – кажа жанчына.
Па словах бабулі, нягледзячы на розніцу ва ўзросце, роўную ўсяго 10 хвілінам, хлопчыкі розныя не толькі па знешнім выглядзе, але і па характары. Старэйшы Жэня – вельмі памяркоўны, акуратны, занадта ўважлівы, любіць парадак ва ўсім і доўга прыглядаецца да чужых людзей. Малодшы ж Кірылка адкрыты, просты, падзеліцца любой цацкай і з першай хвіліны прыме ў сваю кампанію.
Затое Жэня заўсёды заступаецца за малодшага брата і не дае нікому пакрыўдзіць Кірыла, а вось малодшы паводзіць сябе ў гэтым плане больш раўнадушна: крыўдзяць – значыць, заслужыў.
У чаканні новага прызнанняМалодшаму ўнуку Волкавых Дзянісу, які нарадзіўся ў сям’і сына Аляксея і нявесткі Таццяны, 2 годзікі. Хлопчык ён спакойны, ціхі, пакуль не вельмі цікавіцца бабулінай маёмасцю, таму ад яго нічога хаваць не прыходзіцца. Ён больш часу праводзіць з матуляю, але калі трапляе ў бабуліны рукі, то таксама не сумуе.
Выхавацельніца са стажам умее зацікавіць малога плясканнем у далонькі, гульнёй у шуканне матулі, кароценькімі казкамі і прагулкамі па вуліцы.
І па вачах бабулі, якія, нібы агеньчыкі, запальваюцца, толькі яна пачынае гаварыць пра малодшага ўнука, бачна – яны абавязкова будуць сябраваць і ў адзін з цудоўных дзён бабуля Зінаіда зноў пачуе фірменнае прызнанне: “Якая ж ты ў мяне добрая, я так цябе люблю…”
…Нездарма ўсё ж такі ў Беларусі ў былыя часы жылі нашы продкі вялікімі сем’ямі і выхаваннем унукаў у асноўным займалася сталае пакаленне. Згадзіцеся, такога адчування адначасовай любові, пяшчоты і бесклапотнага шчасця быць трошкі распешчаным дзіцём не можа падараваць ніхто, акрамя бабулі і дзядулі. А на любоў заўсёды адкажаш любоўю – вось так і асвойваюцца найлепшыя каштоўнасці, міжволі, ад роднай душы да душы...
Фота з сямейнага архіва Волкавых.