Папаўненне дойнага статка высокапрадукцыйнай жывёлай, павелічэнне вытворчасці малака і мяса, павышэнне іх якасці пры зніжэнні сабекошту напрамую залежыць ад эфектыўнасці вырошчвання маладняку буйной рагатай жывёлы. Вырашэннем падобнай складанай і адказнай задачы ў КУП «Сяляўшчына» займаецца калектыў жывёлагадоўчага комплексу, што размяшчаецца ў некалькіх кіламетрах ад аграгарадка. Пра справы штодзённыя наша размова з брыгадзірам жывёлаводаў Галінай Іларыёнаўнай Кардзюковай.
– За вашым комплексам чамусьці замацавалася назва «БАМ». Дастаткова сказаць гэтае слова, як усе разумеюць, пра якія жывёлагадоўчыя памяшканні ідзе размова...– У сярэдзіне 70-ых гадоў будаўніцтва нашага комплексу стала для раёна своеасаблівай будоўляй стагоддзя, як быў БАМ для СССР. Адсюль і назва пайшла. А тое, што гэта быў грандыёзны праект, гаворыць наступны факт – комплекс быў разлічаны на тры тысячы галоў маладняку буйной рагатай жывёлы. Акрамя жывёлагадоўчых памяшканняў, тут знаходзіліся гаражы, кацельная, кармакухня, буфет, душавыя, саўна і г.д. Пасля развалу Савецкага Саюзу комплекс прыйшоў у заняпад. У 2000 годзе, калі мяне назначылі брыгадзірам, тут утрымоўвалася толькі каля 400 галоў маладняку.
– А колькі цяпер жывёлы знахо-дзіцца на комплексе?– На сённяшні дзень 1025 галоў, якія займаюць усе жывёлагадоўчыя памяшканні, акрамя двух, што нам неабходны для перамяшчэння цялят, калі праводзіцца чыстка іх загонаў. Жывёла размеркавана на восем груп: у першых дзвюх групах утрымліваюцца цяляты ва ўзросце ад 20 дзён да 4 месяцаў, у другіх дзвюх – ад 4 да 12 месяцаў, у трэціх дзвюх – ад 12 да 18 месяцаў і яшчэ дзве групы цялушак злучнога ўзросту. Усе яны знахо-дзяцца на беспрывязным утрыманні.
– Адным з важных фактараў эфектыўнага вырошчвання маладняку з’яўляецца паўнацэннае кармленне. Што ўваходзіць у рацыён вашых выхаванцаў?– Найбольш каштоўнае кармленне атрымоўваюць самыя маленькія цяляты з групы дарошчвання. У іх штодзённым рацыёне 8 кілаграмаў сенажу, 1 кілаграм сена, 1 кілаграм канцэнтратаў, а таксама пойла з заменніка цэльнага малака. Больш сталая жывёла атрымоўвае пакуль толькі сянаж.
– Аднак на адным сенажу вялікіх прываг не атрымаеш... – Усё правільна. Сярэднясутачныя прывагі ў групе дарошчвання ўлетку даходзяць да 650 грамаў, узімку – да 500. У астатніх групах прывагі больш сціплыя: улетку – да 500 грамаў, узімку – да 450.На мой погляд, пры адсутнасці ў рацыёне канцэнтратаў гэтыя паказчыкі максімальныя. А пра тое, што нашы жывёлаводы працуюць адказна і з душой, можна меркаваць толькі па тым, што ў нас практычна адсутнічае выбыцце жывёлы.
– Іншымі словамі, кожнае цяля для сяляўшчынскіх жывёлаводаў на вагу золата?– Так і ёсць. Кожнага песцім, лечым ад хвароб, бо разумеем, што ад гэтага залежыць будучая прадукцыйнасць дойнага статка нашай гаспадаркі.
– Як на комплексе праводзіцца асемяненне цялушак?– У абавязкі работнікаў, што працуюць на групах цялушак злучнога ўзросту, уваходзіць выяўленне жывёлы, якая прыходзіць у ахвоту. Потым настае чарга спецыялістаў райветстанцыі, што непасрэдна займаюцца ненатуральным асемяненнем цялушак. Да слова, яно дастаткова эфектыўнае. Спецыяльнае даследаванне паказвае, што каля 80 працэнтаў жывёлы пасля правядзення ненатуральнага асемянення з’яўляецца сцельнай.
– Вам, як брыгадзіру, лёгка ці цяжка працаваць з калектывам комплексу?– Людзі ў нас працуюць проста выдатныя, заўсёды падставяць адзін другому плячо. Хтосьці з жывёлаводаў захварэе, астатнія дагледзяць яго групу цялят. Калі трэба было займацца падрыхтоўкай памяшканняў да зімы, зноў былі ўсе разам. Нават вылучыць кагосьці цяжка, таму я назаву ўсіх жывёлаводаў. Гэта Наталля Іванаўна Кішкурно, Людміла Фёдараўна Назарава. Аляксандр Васільевіч Гаўрылаў, Сяргей Ва-сільевіч Якушонак, Генадзь Васільевіч Малахаў, Наталля Аляксандраўна Кузьміч, Дзмітрый Яўгенавіч Старавойтаў, Ганна Аляксандраўна Якушонак, а таксама падменныя Святлана Васільеўна Сініца і Ірына Васільеўна Гаўрылава. Як бачыце, у нас працуюць дзве сямейныя пары, і працуюць добра.
Таму ім і ўсім работнікам комплексу вялікі дзякуй за неабыякавасць и адданасць абранай працы.